2023-11-20 Frees'sche Naamstraditschoon wedder tolaten
Uns in Sleswig-Holsteen is dat begäng un wi höört dat faken: Achternaams, de op –sen oder op –s ennen doot, so as “Hansen” oder “Peters”. Dat liggt doran, dat in’n Noorn vun uns Land de sonöömte patronymische Naamsgeven - also na den Vader sein Naam – noch lang in Bruuk weer, u dat sünnerlich bi de Fresen un Dänen. De Bunnsregeren will nu dat Naamsrecht reformeren un blangen anner Saken as Dubbelnaams ok düsse ole Methode, een Achternaam to billen, wedder tolaten. En Gespräk mit Arne Lentföhr.
Arne, wat is dat egens för en Saak mit düsse “Vadernaams”?
Arne Lentföhr: Ja, dat is so, Lüüd dörch ehr Vader to defineren, weer lange Johren de normale Weg, Lüüd to benömen. Denn weer Jan, de Söhn vun Hans, even Jan Hansen. Un Claus, de Söhn vun Peter, Claus Peters. Op Island to’n Bispeel warrt dat hüüt noch so maakt. Un bi uns in’n Landsdeel Sleswig is dat noch lang so west, bet 1771. Denn eerst müssen sik de Lüüd faste Achternaams wählen, üm de Verwalten to verlichtern, un veel bleven even bi den Naam denn se harrn – den vun ehr Vaders. Dorüm gifft dat even so vele Petersens un Hansens un Clausen bi uns – dat sünd de Modenaams to düsse Tied damals west.
Un dat schall nu wedder ännert, oder beter – wedder tolaten warrn ?
Arne Lentföhr: Ja, de Bunnsregeren hett sik as Maal sett, dat Naamsrecht to liberaliseren, un dor hört denn för ehr ok to, de Minnertallen de Mööglichkeit to geven, wedder ehr egen Naamssysteem to bruken. Dat schall för de Sorben in Sassen un Brannenborg gellen, in Neddersassen för de Oostfresen un bi uns in Sleswig-Holsteen even för Noordfresen un Dänen. De Fresen schüllt sik wedder na ehr Vader - oder anners as fröher ok na ehr Moder - nömen könen. Un för de Dänen warrt de Middelnaams mööglich: Dat sünd Naams vun negere Verwandten, de ahn Verbinnensstreek vör den egentlichen Achternaam sett warrt.
Un dat afännert Naamsrecht schall alleen för de Minnertallen denn gellen?
Arne Lentföhr: Naja, een mutt mal aftöven, woans dat denn vun de Standsämter anwennt warrt. In den Gesettvörslag steiht binnen, dat dat för Kinner güll, wülk “de frees’sche Volksgrupp” un de “däänsche Minnertall” tohöört. Nu is dat man so, dat na de Bonn-Kopenhagener Verklaren vun 1955 – de hett den Ümgang mit de Minnertallen in Sleswig-Holsteen un Däänmark regelt – dat Bekenntnis to en Minnertall frie is un nich napröövt warrn dörf. Dat heet, wat ik to en Minnertall höör, do ik sülvst bestimmen dörch en Willensakt un nich de Staat, bispeelswies dat de kiekt öb ik nu noog frees’sch snack oder richtig däänsch. Vun dor steiht düsse Methood, sik na sien Vader un Moder to nömen oder en Middelnaam to bruken, egens all de Lüüd apen, de sik sülvst as Deel vun de frees’sche Volksgrupp oder de däänsche Minnertall defineert.
